Hiroşima'nın Tanığı

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Bisikletimle Hiroşima Şatosu'nun olduğu tepeye çıkıp etrafı seyrettim. Tertemiz bir gökyüzü vardı. Her şey o kadar sakindi ki, neredeyse savaşta olduğumuza inanmayacaktım. Seyrettiğim yerlere iki sa­at sonra atom bombası atılacağı aklımın ucundan geçmedi. Kimin geçerdi ki?"
83 yaşındaki Yoshito Matsushige, 1945'te Hiroşima ve çevresinin en büyük ti­rajlı yerel gazetesi Chugoku'nun foto muhabiriydi. ABD savaş uçaklarının saldırılarını önceden haber alıp halkı uyaran, karar­gahtan aldığı bilgileri gazetesine ileten Matsushige, dehşet gününü şöyle anlattı:
"O gece 00.30'da hava saldırışı olabilir uyarısı verildi. Epey bekledik, o arada uyu­muşum, ama hiçbir şey çıkmadı. Ben de bisikletimle yola koyuldum, şatonun oradan manzarayı seyrettikten sonra gazeteye git­tim. Çok erken olduğu için kapalıydı. Uzak olmasına rağmen kahvaltı için eve gitmeye karar verdim. Bisikletle döndüğüm için terlemişim.

Tam tişörtümü çıkardım, büyük bir flaş patladı sanki. Her şey, her yer bembeyaz oldu, hiç­bir şey göremez oldum. Öyle kavurucu bir rüzgar ortaya çık­tı ki, vücudumun üst kısmına sanki bin­lerce iğne batırılıyor gibi geldi. Karım mutfaktaydı, bir çığlık atarak beni tutup evden çıkardı.Bombanın etkisiy­le meydana gelen ka­sırga sokaklardaki tozu havaya kaldırmıştı. 10 -15 dakika her yer karardı. Et­rafı, toz tabakası ye­re inince görebildik.

Gazete ve sık sık gittiğim karargah, atom bombasının düştü­ğü yere (hipomerkez) 900 metre mesafedeydi. Sonradan öğrendiğime göre, bomba hipomerkezin bir kilometreye kadar çevre­sindeki her şeyi yıkmış, canlıların yüzde 99'unun ölümüne yol açmış. Evim hipomerkezden 2.7 kilometre uzaktaydı."

Felaketin yaşlı tanığı sözlerini şöyle sürdürdü:

"Komşuların evleri bir garip geldi bana. Sonra kendi evime baktığımda onun da diğerlerinden farklı olmadığım gördüm. Tam bu sırada gazeteden bana ihtiyaç duyabile­ceklerim hissettim. Karım komşuların ya­nma gitti, ben de kent merkezine nasıl gideceğimi düşünerek yürüdüm. Hipomerkeze bir kilometre kala il binası ve çevresin­deki binaların yandığım gördüm. Mecbu­ren başka bir rotadan kent merkezine git­meyi denedim. Olmadı, yine aynı yere gel­dim. Sanırım iki saat olmuştu.

insanlar itfaiyenin önünde yemek sırasındaydı. Öğrenciler ve gençler ise yangının daha fazla yayılmaması için harabe haline dönen evleri tamamen yıkıyordu."

Etki merkezine yaklaştıkça, ölü, yaralı, yanık vücutlara rastlayan Matsushige'nin mesleğini yapması hiç de kolay olmamış.

"Fotoğraf çekmek zorundayım, ama in­sanları öyle görmek ve bir şey yapamamak çok zor geliyordu. Herhalde yarım saat te­reddüt ettim. Sonunda çektim. Tamamen yanmışlardı. Hem ağlıyor, hem çekiyor­dum. Hepsi 'Su ver' diye yalvarıyordu, ama ortada bir damla su yoktu."

Matsushige, kent merkezine ulaşabil­mek için havuzun yanından geçerken su­yun büyük kısmının buharlaştığını ve ka­vurucu sıcaktan bunalan birçok insanın havuzda ölü halde yattığını anımsıyor:

"Sanırım o ilk sıcakta kendilerim havuza atarak kurtulmaya çalıştılar, ama havuz suyu da ısınınca hiç şansları kalmadı ve öldüler. Merkeze yaklaştıkça ölü sayısı hız­la artıyordu. Sıcak yüzünden yangın çık­mış ve insanlar yanan binaların altında kalmışlardı. Her yerden dumanlar yükseli­yordu.

En kötü manzara, insanların yakınlarının gözü önünde ölmesiydi. İl yöneticilerinden biri binanın altında kalmıştı. En­kazdan kurtulan karısı ve kızı onu kurtar­mak için çırpındı, ama yangın oraya da sıçrayınca adam eşi ve kızına 'Beni bırakın' demek zorunda kaldı. Bu, bir insanın hayatında görebileceği en acımasız andı.

Bu şekilde yüzlerce insan aynı gün öldü. Gazeteye geldiğimde yolun ortasında duran bir otobüs dikkatimi çekti, içinde insanlar vardı, içine girdim, yaklaşık 15 ölü saydım. Ölülerin bazılarının elleri hala tutamaktaydı. Etraftaki her binanın girişinde 3 - 4 ölü vardı. Yeterince fotoğraf çektikten sonra geri döndüm. Sonradan öğrendim ki, bizim gazete de yerle bir olmuş. O gün ve sonraki günlerde gazetenin 113 personeli öldü. Se­vinmeli miyim bilemiyorum, ama sağ kalmamı o sabah gazeteyi kapalı bulmama bağlıyorum."

Matsushige, ölenlerin ailelerinin ve ya­ralananların devletten yardım almayı sürdürdüğünü, kendisinin ise büyük hasar görmediği için sınırlı miktarda yardım al­dığım belirtti.

Matsushige'ye ABD'lileri soruyoruz. 51 yıl sonra atom bombasını atanlar hakkın­da neler düşündüğünü.

"O gün ve sonrasında neler düşündüğümü tahmin edebilirsiniz, ama savaştan sonra, onlara karşı özel bir nefretim yok."

- ABD, Hiroşima'ya atom bombası atmakla doğru mu yaptı?

- Doğru olduğunu sanmıyorum, ama sa­nırım öyle gerekti. Bombayı biz önce yapmış olsaydık, biz de atardık.

Utku ÇAKIRÖZER
6 Ağustos 1996 Milliyet Gazetesi


ç(Alıntı)...