ADRİANOPLE (EDİRNE) SAVAŞI - M.S. 378

Adrianople Savaşı, Kartaca Savaşı'ndan sonra Roma ordusunun en büyük kayıplara uğradığı savaştır.

Modern bakış açısından Roma'nın "çöküşü"nün en ilginç yanı batıda barbar krallıklarının ortaya çıkışıdır. Bu süreçte önemli bir katalizör 370'li yıllarda Orta Asya'dan göçebe bir halk olan Hunlar'ın Doğu Avrupa'ya gelmeleridir.

Bunların Karadeniz'in kuzeyindeki bölgelere göç etmeleri 3. yüzyıldan beri Roma İmparatorluğu'nun aşağı Tuna sınırında yerleşmiş olan bir dizi Got krallıklarının çökmesini hızlandırmıştır. Roma İmparatoru Valens 376 yılında, belki de Gotlar'ı Roma ordusuna almayı umarak, çok sayıda Got mültecisinin Tuna'yı geçerek Roma'nın Balkan eyaletlerine yerleşmelerine izin verdi. Roma İmparatoru Valens'ten yiyecek ve barınak sozu alan Got'lardan bunun karşılığında da silahlarını teslim etmeleri istendi. Yalnız ne Got'lar ne de Roma'lılar birbirilerine güveniyorlardı, Got'lar silahlarını vermediler, gizlediler. Sonra Got kavimleri istedikleri yardımları(ozellikle gıda) alamayıp gida yoklugundan aç kalınca, bir bir Kuzeydogu Roma şehirlerini Marcianopolis'ten başlayarak yağmaladılar.

Bunun sonucunda Roma İmparatoru Valens, doğu eyaletlerindeki ordularıyla Hadrianopolis'te (Edirne'de) Got'ların karşısına çıktı (9 Ağustos 378).


Roma ve Got Ordularının Savaş Alanına İntikali...


[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]



Savaş Alanı...

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


Savaş başladığında önce Roma'nın ağır piyadesi saldırıya geçti. Got piyadeleri gorunurde yalnız gözukseler de ormanların içerisinde Got süvarileri hazır bekliyordu. Akabinde, Got süvarileri Roma ordusuna ansızın sol cenahtan saldırdılar. Roma imparatoru Valens'i koruyan kıtaların ikisi onlara doğru gelen Got süvarilerinin yolunu kesmeye çalıştıysa da, atlıların ayakları altında ezildiler. Daha sonra Got'lar Roma piyadelerini kuşatıp, merkeze doğru sürükledi. Kanat-merkez biçiminde örgütlenen Romalılar'da ne kanat ne de merkez birlikleri ayırt edilebilir hale geldi. Got süvarilerinin baskısıyla iyice sıkışan Roma piyadesinin silahını kullanacak manevra alanı bile kalmamıştı. Pek çok Romalı asker sıkışma sonucu hayatını kaybetti. Bunların arasında İmparator Valens de vardı.

Roma'yı ağır bir yenilgiye uğratan Got'lar ve diğer bazı Barbar kabileler bu tarihten sonra Roma topraklarına kalıcı olarak yerleşti.


Savaş Alanından Bir İllustrasyon…

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]



Goth Savaşçıları…

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]



Roma Piyadesi...

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]



Strateji - Taktik:

Adrianople Savaşı ağır süvarinin kazandığı ilk büyük savaştır. Ağır süvari, Roma'nın esas gücünü oluşturan ağır piyadenin yerine geçebilek yeteneğe sahip olduğunu göstermiştir.

Güney Rusya steplerinde yaşayan Got kavimleri İskit'lerden Tatar ve Kazak dönemine kadar atlı süvarinin yapabileceklerini kavramış, at üzerinde savaşmanın yaya savaşmaktan daha şerefli olduğunu kanaat getirmişlerdi. Ordu birimlerinde şefler bulunuyor, her şefi de kendisine bağlı birer atlı grup izliyordu. Romalılar ise geleneksel falanks düzeninde savaşıyorlardı. Sağlam mızrak ve kılıçlı piyade lejyonları saflar halinde pozisyon alıyordu. En büyük artıları sağlam disipline sahip olmalarıydı. Başına buyruk Barbar kavimlerde ise disiplin olgusuna pek riayet edilmezdi. Buna rağmen Got süvarilerinin Roma ağır piyadesini büyük bir mağlubiyete uğratması savaş tarihinde bir ilki de beraberinde getiriyordu.

Bununla birlikte, Romalı savaş uzmanı Vegetius bu savaşta ilginç bir nüansa vurgu yapar: Vegetius'a göre normal şartlarda ağır teçhizat kullanan Roma piyadesi Got kavimlerini küçük görüp kendilerinin hareket kabiliyetini sınırlayan göğüs zırhlarını ve miğferlerini çıkarma izni almışlardır. Got'ların ani saldırısına hazırlıksız yakalanınca da savunmasız bir biçimde Got mızrak ve kılıçlarına hedef olmuşlardır.