FEZ MEDINA (MS. 9. Yüzyıl FAS)
Fas, yarım milyon nüfuslu büyük ve modern bir kenttir. Arabaları, geniş caddeleri, 20. yüzyılın gökdelenlerini geride bırakıp bir Ortaçağ metropolüne giriyorsunuz. Hazreti Muhammed, Mekke'de tehdit altında yaşamaya başlayınca Medine'ye gitmişti. O zamandan beri Medine, tüm Müslüman şehirlerinin eski çeyreği anlamına gelmektedir. 9. yüzyılda kurulan Fas'taki bu Medine şehri ise (Fez el Bali) adıyla anılır. Dar, kavisli sokakları, zarif avluları, geleneksel evleri, pazarın telaşı ve gürültüsü başka bir dünyaya açılan bir pencere görevi görüyor. Satışa sunulan ürünler modern ve turistlere yönelik olsa da, eski şehrin atmosferi ve boyutları muhafaza edilmiş. Fez el Bali, her birinde kendine ait camisi, su kaynağı, hamam ve fırınları olan toplulukların yaşadığı 200 civarında bölgeye ayrılmıştı. Şehir, dünyanın en eski üniversitelerinden birine ev sahipliği yaptığı gibi, Ortaçağ'daki akademik tartışmaların da merkeziydi. 800 camisi (genelde yanında okul da olurdu), binlerce dükkanı ve 125 bin kişinin yaşadığı evleriyle Fas, 13. yüzyılda dünyanın en önemli şehirlerinden biri haline geldi. Her yerini detaylı bir şekilde gezmek haftalar alabilir. Ana cami Karaouyine, 9. yüzyılda yapıldı, 13. yüzyılda şekli değiştirildi. 20 bin kişilik cami, Kuzey Afrika'da türünün en büyük örneğidir. Fas'ın eski üniversitesi ve kütüphanesi de binaya sonradan eklenmiş. İslam kültüründe dış görünüşe genelde önem verilmez. Bu nedenle etrafına dağınık şekilde yapılan binalar, caminin ana hatlarını saklıyor. Binanın içinde ise, ince işçilik, özenli hattatlık ve süslü mermerler dikkat çekiyor.
Fas'ta üniversitenin yanında, çok sayıda medrese (Kuran okulu) yer alıyor. Bunların genelde, ortasında bir çeşme yer alan avlusunun etrafını saran, okul, namaz odası ve kütüphaneden oluşan 3 odası oluyor. Bou Inania Medresesi son derece etkileyici bir yapı. İspanya'daki Fas mimarisiyle benzeşen dekorasyonu görkemli olmakla beraber çok göze batmıyor. Pencereler, ahşap parçaları ve pirinç kapların aranjmanının bir su saati görevi gördüğü söylense de, kimse bunun nasıl çalıştığını bilmiyor. Pirinç kapların, bugün Seffarine'de görülebilen, insanların metal işleyen eski ataları tarafından yapıldığı sanılıyor. Fas'taki kumaş boyacılığı ve deri ustacılığı ise, yüzyıllardır değişmeden devam eden bir gelenektir. Nehrin kıyısındaki kumaş boyacıları Souk'taki (pazar yeri) bir su değirmeninde sebze boyası yapmak için tohumlar döverdi. Kokusuna dayanabilenler, nehrin aşağısında deri tabaklayanları izleyebilir.
Anasayfa
Nerden
Lakap
Konu: FEZ MEDINA (MS. 9. Yüzyıl FAS) 
Salı Ara. 07, 2010 3:45 am